خط و نشان روسیه برای اجراکنندگان طرح گازی جدید اروپا
طرح گازی جدید اروپا در حالی به تازگی شکل اجرایی به خود گرفته است که معاون شورای امنیت روسیه در مواجهه با این طرح گفته است؛ در صورتی که اروپا برای گاز روسیه سقف قیمت مشخص کند، اقدام مذکور به معنای توقف کامل صادرات این حامل انرژی از روسیه به اروپا خواهد بود.
به گزارش خبرانرژی: الهام صادقی| خط و نشانی که باید دید آیا می تواند مانع از عملیاتی شدن کامل این طرح شود یا اتحادیه اروپا برای پیشگیری از بروز هر مشکلی آن را به طور کامل اجرایی خواهد کرد.
طرح گاز اضطراری اتحادیه اروپا که برای مقابله با مشکلات رخ داده در زمینه تامین سوخت این قاره مدنظر قرار گرفته است در حالی اجرایی می شود که اتحادیه مذکور از کشورهای عضو خواسته است تا مصرف گازشان را به دلیل ترس از توقف تحویل گاز توسط روسیه کاهش دهند.
در این زمینه رئیس رگولاتور شبکه آلمان اظهار کرده است با این اقدام می توان ترمز افزایش قیمت گاز را در جهان گرفت.
سلاحی در قالب عرضه انرژی برای مسکو
این در حالی بوده که البته اتحادیه اروپا گاز روسیه را در تحریم‌های خود علیه مسکو به دلیل جنگ در اوکراین لحاظ نکرده است، ولی کرملین به هرحال در آنچه بروکسل آن را تلاشی برای تقویت تسلیحات اروپا می داند، عرضه گاز روسیه را به شدت کاهش داده است.
براین اساس در طرح اشاره شده برای پیشگیری از بروز هر گونه مشکلی طرح پر کردن تاسیسات ذخیره گازبرای آمادگی برای زمستان مدنظر قرار گرفته و مدتی بوده که شکل اجرایی به خود گرفته است،
به هر حال تحویل گاز از روسیه به اتحادیه اروپا در حال حاضر به طور قابل توجهی کاهش یافته است که بسیاری آن را سلاحی در قالب عرضه انرژی توسط مسکو می دانند.
کاهش ۱۵ درصدی مصرف گاز به صورت داوطلبانه
اما اینکه این طرح شامل چه مواردی می شود؟ موضوعی مهم بوده که در توضیح آن باید بیان کرد، براساس آن از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواسته شده است که به طور داوطلبانه مصرف گاز را در بازه زمانی یک اوت تا ۳۱ مارس ۱۵ درصد در مقایسه با میانگین مصرف در مدت مشابه در پنج سال گذشته کاهش دهند.
بنابراین انتظار می رود؛ بر اساس این طرح که در اواخر ژوئیه توسط وزرای انرژی اتحادیه اروپا تصویب شد، در مواقع اضطراری از راهکار تامین اجباری بهره گرفته شود.
شرط مهم اجرایی شدن طرح گاز اضطراری اتحادیه اروپا
با این وجود الزامی شدن اجرای این طرح منوط به این بوده که حداقل باید ۱۵ کشور اتحادیه اروپا که حداقل ۶۵ درصد از کل جمعیت بلوک را در خود جای داده‌اند، باید اهداف آن را تأیید کنند.
به طور نمونه در حال حاضر اسپانیا و ایتالیا از جمله کشورهایی به شمار می روند که این اقدام را مدنظر قرار داده‌اند.
البته باید به یاد داشت که هدف این طرح صرفه جویی ۴۵ میلیارد متر مکعب گاز بوده و در این راستا به گفته کمیسیون اروپا، آلمان به عنوان یک مصرف کننده بزرگ گاز باید حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب از این مقدار را به خود اختصاص دهد.
اعمال سقف قیمت در زمینه نفت و گاز روسیه
در این زمینه البته تدبیر دیگری نیز مدنظر قرار گرفته است، اینکه چند روز قبل وزرای اقتصاد گروه هفت از تمایل شان برای اعمال سقف قیمت در زمینه نفت و گاز روسیه خبر داده‌اند.
موضوعی که البته چند ماهی است؛ از سوی کشورهای عضو گروه هفت مطرح شده و پیگیری می‌شود.
براین اساس کشورهای مذکور می خواهند با این اقدام میزان درآمدهای نفتی و گازی روسیه را همزمان با افزایش شدید قیمت این حامل‌های انرژی در بازار جهانی محدود کنند.
در این راستا به تازگی نیز اورسولا فوندرلاین، مسئول سیاست خارجی کمیسیون اروپایی، اخیرا در خواست داشته تا سقف قیمت برای گاز روسیه اعمال شود.
در واکنش به این اظهار نظرها البته دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت روسیه، هم بیان کرده است؛ در صورتی که اروپا برای گاز روسیه سقف قیمت مشخص کند، اقدام مذکور به معنای توقف کامل صادرات این حامل انرژی از روسیه به اروپا خواهد بود.
این در حالی بوده که در کشورهای عضوی این اتحادیه نظر دیگری دارند، آنها معتقدند که این طرح می تواند به افزایش اخیر قیمت گاز پایان دهد یا حتی موجب کاهش آن شود.
آنچه که به گفته کلاوس مولر، رئیس آژانس فدرال آلمان که مسئولیت برق، گاز، راه آهن، پست و ارتباطات راه دور را برعهد دارد، هم به آن اشاره کرده است، اینکه اگر در راستای آن همه کشورهای اروپا در مصرف گاز صرفه جویی کنند، این امر می تواند قیمت را تثبیت کند، یا حتی آن را کاهش دهد و به اطمینان از وجود گاز کافی برای عبور از پاییز و زمستان کمک کند.
توجه داشته باشید به طور مثال قیمت گاز در آلمان از پایان سال گذشته بیش از دو برابر شده و به ۰٫۱۳ یورو (۰٫۱۳ دلار) در هر کیلووات ساعت رسیده است و برخی از تامین کنندگان قیمت ها را حتی بیشتر افزایش داده‌اند.
براین اساس از اول اکتبر، هزینه‌ها دوباره در آلمان افزایش می یابد و از مشتریان گاز خواسته می‌شود «هزینه همبستگی» تا ۰٫۰۵ یورو به ازای هر کیلووات ساعت بپردازند.
هدف از این پول کمک به واردکنندگان گاز است که مجبور به خرید گاز گران تر از کشورهایی غیر از روسیه شده‌اند.
بازه زمانی یکساله برای اجرای طرح اضطراری تا استثنا برای اجرا
در این میان باید به نکته دیگری نیزاشاره کرد، اینکه این طرح اضطراری در ابتدا قرار است به مدت یک سال اجرا شود.
ضمن اینکه کمیسیون بررسی، تمدید آن را با توجه به وضعیت کلی عرضه گاز اتحادیه اروپا تا ماه می ۲۰۲۳ انجام خواهد داد.
با این وجود ولی برخی از کشورهای اتحادیه اروپا از پیروی دقیق قاعده کاهش داوطلبانه تقاضا فاصله گرفته اند و اهتمامی بر آن ندارند.
کشورهایی که البته به طور کامل به شبکه برق اروپا یا با خطوط لوله گاز به سایر بخش‌های اتحادیه اروپا متصل نیستند یا نمی‌‌توانستند گاز کافی خط لوله برای کمک به سایر کشورهای عضو را آزاد کنند.
به طور نمونه مجارستان که مستقیم به گازی که از روسیه لوله می شود متکی بوده، این استثنا را درخواست کرده است.
با این وجود اما اگر کمیسیون اروپا تشخیص دهد که کشورهای عضو این اتحادیه با کمبود شدید عرضه گاز یا افزایش تقاضای گاز فوق‌العاده بالا مواجه شده‌اند، می تواند از کشورهای اتحادیه اروپا بخواهد تا برای این اتحادیه هشدار اعلام کنند.
این امر قطع گاز را الزام آور می کند و استثنائات را محدودتر خواهد کرد.
با این وجود، همانطور که پیش تر اشاره شده معافیت‌هایی در این زمینه مدنظر قرار دارد و اکنون روال اینگونه بوده که کشورهای عضوی که به شبکه‌های گاز سایر کشورهای عضو متصل نیستند از کاهش اجباری گاز معاف شده‌اند، زیرا نمی‌توانند حجم قابل توجهی گاز را به نفع سایر کشورهای عضو آزاد کنند.
علاوه براین کشورهای عضوی که شبکه های برق آنها با سیستم برق اروپا هماهنگ نیستد و برای تولید برق بیشتر به گاز متکی هستند هم در صورت عدم هماهنگ سازی از شبکه کشور ثالث معاف خواهند شد تا از خطر بحران تامین برق جلوگیری شود.
علاوه براین کشورهای عضو همچنین در صورتی که از اهداف پر کردن ذخیره سازی گاز خود بیش از حد استفاده کرده باشند، می‌توانند هدف کاهش خود را محدود کنند، ضمن اینکه اگر به شدت به گاز به عنوان ماده اولیه برای صنایع حیاتی وابسته هستند یا قادر بوده از روش‌‌های محاسباتی متفاوت دراین زمینه به تشخیص خود بهره ببرند.
به این ترتیب کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است برنامه‌های اضطراری ملی خود را که اقدامات کاهش تقاضا را در نظر دارند به روز کنند و به طور منظم در مورد پیشرفت برنامه های خود به کمیسیون گزارش دهند.
